Τα συναισθήματα στην Τέχνη

Ξεκινήσαμε μία σύνθετη δραστηριότητα αναγνώρισης συναισθημάτων σε έργα τέχνης γνωστών & άγνωστων ζωγράφων και ταυτόχρονης ανάπτυξης της σκέψης & καλλιέργειας του προφορικού λόγου. Τα νήπια καλούνταν να αποφασίσουν, χρησιμοποιώντας χρωματικές κάρτες, τι συναισθήματα τους προξενούσε κάθε πίνακας που παρουσιαζόταν ή τι πιστεύουν ότι ένιωθε ο ζωγράφος φτιάχνοντας αυτόν τον πίνακα. Οι πίνακες που χρησιμοποιήθηκαν επελέγησαν από το διαδίκτυο, μέσω της μηχανής αναζήτησης Google με κριτήριο Πίνακες λύπης, Πίνακες Χαράς, Πίνακες φόβου, Πίνακες θυμού.

Η διαδικασία ξεκίνησε όταν διαλέξαμε με ποιο χρώμα θα συμβολίσουμε το κάθε συναίσθημα & έλαβαν:

Χαρά: ροζ [6 ψήφοι] Λύπη: μοβ [7 ψήφοι] Φόβος: κίτρινο [5 ψήφοι]

Ο Θυμός συμβολίστηκε ομόφωνα με το κόκκινο χρώμα, την επόμενη μέρα που η ενασχόληση με τους πίνακες συνεχίστηκε.

Αφού επελέγησαν οι χρωματικοί συμβολισμοί, παρουσιάζονταν στα νήπια οι παρακάτω πίνακες κι εκείνα σήκωναν την κάρτα του συναισθήματος που πίστευαν ότι ταιριάζει με τον πίνακα που βλέπουν. Τους δινόταν βέβαια η ευκαιρία να μιλήσουν για την επιλογή τους & να την αιτιολογήσουν. Όπως θα διαπιστώσετε, παρατηρώντας τις επιλογές & διαβάζοντας τις ευφάνταστες αιτιολογίες, η Τέχνη είναι πάντα υποκειμενική & αγγίζει το συναισθηματικό κόσμο του καθενός με συγκλονιστικά διαφορετικό τρόπο... Όσο για τη σκέψη & τη φαντασία των νηπίων; Όταν αποκαλύπτεται, μας ταξιδεύει πραγματικά στη χώρα των ονειρικών συνειρμών. Ας την εξερευνήσουμε...

Τα παιδιά ψήφισαν: ΧΑΡΑ 
γιατί έχει φως κι είναι φθινόπωρο [ΣΠΥΡΟΣ]
γιατί έχει φώτα & βροχή [ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ]
γιατί πάνε στο ξενοδοχείο να φάνε & να κοιμηθούνε επειδή είναι βράδυ [ΒΑΣΙΛΗΣ]
γιατί αυτή η φωτιά άμα πάει στο νερό, το νερό θα γίνει μαύρο γιατί θα το κάψει [ΜΠΑΜΠΗΣ]
και ΦΟΒΟ: 
γιατί είναι νύχτα και φοβούνται [ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ]

Τα παιδιά ψήφισαν ΧΑΡΑ:
γιατί πάνε στη θάλασσα [ΒΙΡΓΙΝΙΑ]
γιατί πάνε να ψαρέψουν [ΣΠΥΡΟΣ]
επειδή τα παιδάκια είναι στην παραλία [ΕΥΗ]
γιατί μ' αρέσει ο πίνακας [ΚΥΡΙΑΚΟΣ]
ΦΟΒΟΣ: 
γιατί φοβούνται τη βροχή [ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ]
ΛΥΠΗ: 
επειδή θα έρθουν κύματα & θα τους βρέξουν [ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ]

Τα παιδιά ψήφισαν ΧΑΡΑ:
επειδή αγαπιούνται [ΣΠΥΡΟΣ]
γιατί φοράει καπέλο για ομορφιά κι ένα φουστάνι [ΠΟΛΥΤΙΜΗ]
γιατί έχει πάει στο ξενοδοχείο κι έχουν βγάλει ένα τραπέζι έξω & τρώνε πίτσες [ΒΑΣΙΛΗΣ]
γιατί στρώσανε ένα τραπέζι να φάνε [ΜΠΑΜΠΗΣ]
της πήγανε τούρτα & μια πετσετούλα γιατί είναι τα γενέθλιά της [ΚΥΡΙΑΚΟΣ]
ΛΥΠΗ: 
τα δύο παιδάκια πήγαιναν κάπου & μετά έβγαλαν σπαθιά [ΕΥΗ]
γιατί αυτή που κρατάει την ομπρέλα φαίνεται θυμωμένη [ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ]
ΦΟΒΟ: 
γιατί έχει σκοτάδι [ΒΙΡΓΙΝΙΑ]

The Scream [Edvard Munch]

Τα παιδιά ψήφισαν ΛΥΠΗ:

γιατί φοβάται τα ζόμπι [ΕΥΗ]

επειδή αυτά μοιάζουν με τρένα κι αυτός περιμένει πολύ για να κάνει τρενάκι... [ΚΥΡΙΑΚΟΣ]

ΧΑΡΑ: 

γιατί αυτός δε φοβάται τα ζόμπι [ΠΟΛΥΤΙΜΗ]

γιατί αυτό είναι ένα ζόμπι αλλά μετά θα πάνε οι στρατιώτες & θα τα σκοτώσουν [ΜΠΑΜΠΗΣ]

ΦΟΒΟΣ: 

γιατί αυτό το ανοικτό κόκκινο νομίζω ότι είναι φάντασμα [ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ] 

γιατί εγώ δε φοβάμαι τα ζόμπι αλλά τα φοβάται αυτός! [ΣΠΥΡΟΣ]

Τα παιδιά ψήφισαν ΧΑΡΑ:

γιατί έχει ωραίο χρώμα [ΠΟΛΥΤΙΜΗ]

γιατί είναι το αγαπημένο μου το κόκκινο χρώμα [ΒΑΣΙΛΗΣ]

ΦΟΒΟ: 
γιατί θυμίζει αίμα [ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ]

ΛΥΠΗ: 
γιατί είναι μουτζούρα & δε μ' αρέσει [ΓΙΩΡΓΟΣ]

γιατί το παιδί αυτό θα έχασε τη μαμά του & την έψαχνε [ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ]

ΘΥΜΟ:

γιατί έχει μεγάλες γραμμές [ΒΙΡΓΙΝΙΑ]

γιατί έχει πολλές γραμμές [ΜΑΡΙΟΣ]

γιατί θυμίζει αίμα [ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ]

γιατί άφησε ασπρίλες [ΣΠΥΡΟΣ]

Between Rides Legoland [Howard Ganz]

Τα παιδιά ψήφισαν ΧΑΡΑ:

γιατί είναι όλοι αγαπημένοι [ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ]

γιατί είναι όλοι μαζί [ΒΙΡΓΙΝΙΑ]

ΦΟΒΟ: 
γιατί οι μεγάλοι δεν τον αφήνουνε να κάνουνε μαζί ομάδα [ΡΑΦΑΗΛ]

ΛΥΠΗ: 
γιατί η μαμά του μπορεί να βρήκε έναν άντρα & να κάνει καινούριο παιδί [ΒΑΣΙΛΗΣ]

γιατί το παιδί αυτό θα έχασε τη μαμά του & την έψαχνε [ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ]
ΘΥΜΟ:
γιατί δεν αφήνουνε το παιδί να χορέψει μαζί τους & θύμωσε... [ΠΟΛΥΤΙΜΗ]

Vanessa [Jaymee Weinreich]

Τα παιδιά ψήφισαν ΧΑΡΑ:

γιατί είναι χαρούμενη, μπορεί να είναι μία πριγκίπισσα που πήρε καινούριο φόρεμα [ΒΑΣΙΛΗΣ]

γιατί είναι όμορφο το κορίτσι [ΒΙΡΓΙΝΙΑ]

γιατί έχουν τα δέντρα φύλλα [ΜΑΡΙΟΣ]

γιατί μοιάζει το φουστάνι της λίγο σαν την νύχτα & φωτίζει σαν το φεγγάρι [ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ]

γιατί έχει ωραία λουλούδια & το φόρεμά της είναι άσπρο [ΠΟΛΥΤΙΜΗ]

ΛΥΠΗ: 

γιατί πονάει η καρδιά μου γιατί μου θυμίζει κάτι αυτή η κοπέλλα, την αδερφή μου. [ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ]

Τα παιδιά ψήφισαν ΧΑΡΑ: 

γιατί θα κάνει μαγικό ξόρκι & θα εμφανιστεί ένας μεγάλος δεινόσαυρος [ΓΙΩΡΓΟΣ]

γιατί είναι αστείος πίνακας [ΣΠΥΡΟΣ]

γιατί είναι χρωματιστή σαν το ουράνιο τόξο [ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ]

ΦΟΒΟΣ: 

γιατί είναι άσχημη & μουτζούρα [ΠΟΛΥΤΙΜΗ]

φοβάμαι που έχει βαφτεί & γιατί έχει σκοτάδι [ΒΙΡΓΙΝΙΑ]

μου φαίνεται στενοχωρημένος γιατί είναι κατεβασμένα τα μάτια του & δε χαμογελάει [ΚΥΡΙΑΚΟΣ]

αυτός ο άνθρωπος βάφτηκε έτσι γιατί είναι απόκριες [ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ]

γιατί μπορεί να την έχει φάει ένας καρχαρίας κι είναι σκοτεινά στο στόμα του [ΒΑΣΙΛΗΣ]

ΘΥΜΟΣ: 

γιατί έχει πολλά χρώματα [ΜΑΡΙΟΣ]

                

Girl with pearl earring [Johannes Vermeer]

Τα παιδιά ψήφισαν ΧΑΡΑ:

γιατί είναι όμορφη [ΒΑΣΙΛΗΣ]

ντύθηκε έτσι γιατί θα πάει σε κανένα πάρτυ [ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ]

επειδή κάποιοι έκλεισαν τα φώτα... ποιοι όμως;; Μπορεί να κόπηκαν τα φώτα [ΣΠΥΡΟΣ]

ΛΥΠΗ: 
μ' αρέσει αλλά είναι σαν σαντοριναίικια κι είναι όμορφη κι είναι σκοτεινά [ΠΟΛΥΤΙΜΗ]

ΦΟΒΟΣ: 
γιατί έχει πετσέτα στο κεφάλι [ΜΑΡΙΟΣ]
η κορδέλα και το ρούχο της [ΚΥΡΙΑΚΟΣ]

ΦΟΒΟΣ & ΧΑΡΑ 
γιατί είναι σκοτεινά αλλά είναι πολύ όμορφο αυτό που έχει πίσω της [ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ]

Nature Anger [Daniel Franco Devaraj]

Τα παιδιά ψήφισαν ΦΟΒΟΣ:

γιατί μπορεί να είναι ένα ηφαίστειο & να εκραγεί & να έχει αίμα [ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ]

γιατί έχει κεραυνούς [ΒΑΣΙΛΗΣ]

γιατί όλο αυτό είναι κόκκινο κι υπάρχει εκεί λίγο μπλε [ΒΙΡΓΙΝΙΑ]

είναι φωτιά που ανάψανε για να πάει η σκιά και να την ανοίξει & να γίνει πόλεμος [ΚΥΡΙΑΚΟΣ]

το άσπρο [ΣΠΥΡΟΣ]

ΘΥΜΟΣ: 

γιατί είναι πολύ φωτεινά & κόκκινα κι ένα όνειρο θα καταπιεί όλη τη γη [ΠΟΛΥΤΙΜΗ]

γιατί νομίζω ότι ραγίζει το έδαφος [ΡΑΦΑΗΛ]

    

    

Δεν θέλησαν όλα τα παιδιά να μας αποκαλύψουν τη σκέψη τους κι ο στόχος της δραστηριότητας [: να εκφράσουν τα συναισθήματα που τους γεννούν τα έργα τέχνης] απέκλειε κάθε προσπάθεια πίεσης ή εκμαίευσης απαντήσεων. Σημαντικό όμως είναι ότι κάθε παιδί, ακόμη & τα πιο σιωπηλά έχουν μπει επανειλημμένως σε διαδικασίες παρατήρησης, σκέψης & έκφρασης [έστω και μη λεκτικής] των συναισθημάτων τους & αναγνώρισης των συναισθημάτων που εκπέμπουν άλλοι.