Τετάρτη 20 Απριλίου 2016

Οι φίλοι μας τα ζώα

Με το τέλος της 25ης Μαρτίου, αποφασίσαμε να εξερευνήσουμε τον κόσμο των ζώων, ένα θέμα που πάντα συναρπάζει τους μικρούς μαθητές και σύμφωνα με την επιθυμία της πλειοψηφίας έγινε το νέο μας project.
Ξεκινήσαμε με ένα γνωστό κι αγαπημένο παραμύθι, την Κοκκινοσκουφίτσα, η οποία μας έφερε σε μια πρώτη επαφή με τα Ζώα του Δάσους. Με την ολοκλήρωση του παραμυθιού, τα νήπια κλήθηκαν να ζωγραφίσουν [και να κόψουν] τον αγαπημένο τους ήρωα. Στη συνέχεια χωρίστηκαν σε ομάδες για να ζωγραφίσουν ένα μέρος του σκηνικού του παραμυθιού: το σπίτι της Κοκκινοσκουφίτσας, το δάσος, το σπίτι της γιαγιάς.


Την επόμενη μέρα όλες οι ζωγραφιές κολλήθηκαν μαζί κι έφτιαξαν ένα μεγάλο 'σκηνικό' παραμυθιού. Ένα - ένα έρχονταν τα παιδιά, κολλούσαν τον αγαπημένο τους ήρωα σε όποιο σημείο του σκηνικού ήθελαν κι ύστερα έπαιρναν στο χεράκι τους την αντίστοιχη κούκλα κουκλοθεάτρου και τη ζωντάνευαν, δίνοντας φωνή στις σκέψεις του κάθε ήρωα. 
Ουσιαστικά, εφαρμόσαμε τη Ρουτίνα Σκέψης "Step Inside" που προτείνεται από την ομάδα Project Zero  της Παιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Harvard, με στόχο τη βαθύτερη κατανόηση του παραμυθιού μέσω της αναγνώρισης διαφορετικών οπτικών και να καλλιεργηθεί έτσι η ενσυναίσθησή των παιδιών. Όλες οι ζωγραφιές των νηπίων κι οι ψηφιακές ηχογραφήσεις των λόγων τους στη διάρκεια του κουκλοθεάτρου, αξιοποιήθηκαν για τη δημιουργία μίας μικρής ταινίας, όπου μπορείτε ν' απολαύσετε τις ενδιαφέρουσες ιδέες τους. Αξίζει να σημειωθεί η προσπάθεια που έκαναν μερικοί ν' αλλάξουν ακόμη και τη φωνή τους για να ταιριάζει περισσότερο στο ρόλο τους. Οι ζωγραφιές που παρουσιάζονται είναι περισσότερες από τις αφηγήσεις καθώς οι δραστηριότητες δεν έγιναν  την ίδια μέρα κι έτσι υπήρχαν διάφορες απουσίες σε μια περίοδο μάλιστα που μας ταλάνιζαν διάφορες ασθένειες... επίσης κάποια παιδιά δε θέλησαν να ζωντανέψουν κούκλα λόγω συστολής, οπότε ακούγονται μόνον όσοι συμμετείχαν στο κουκλοθέατρο. Την ταινία μπορείτε να δείτε πατώντας ΕΔΩ ή στο Youtube.

Αργότερα, μέσω ιδεοθύελλας, τα παιδιά κλήθηκαν ν' αναφέρουν όσα περισσότερα ζώα του δάσους γνωρίζουν κι αμέσως μετά συζητήσαμε τι ακριβώς θέλουμε να μελετήσουμε για τα ζώα αυτά. 


Οι επικρατέστερες ιδέες ήταν "Τι τρώνε..." "Πού κοιμούνται..." "Πόσα παιδιά κάνουνε..." Έτσι την επόμενη μέρα παρακολουθήσαμε μια παρουσίαση POWERPOINT  με θέμα τα ζώα του δάσους και την οποία μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ. Οι πληροφορίες που εμπεριέχονται βεβαίως δεν αναγνώσθηκαν απλώς στα παιδιά, αλλά παρουσιάστηκαν αφηγηματικά & λειτουργούσαν υποστηρικτικά προκειμένου ν' απαντηθούν τυχόν ερωτήσεις των παιδιών. Το ενδιαφέρον των νηπίων ήταν πολύ υψηλό καθ' όλη τη διάρκεια της μεγάλης δραστηριότητας και συμμετείχαν διαρκώς με ερωτήσεις αλλά και δικές τους γνώσεις και απόψεις για το κάθε ζώο.

Στη συνέχεια, αναφερθήκαμε ιδιαιτέρως στον αγαπημένο κακό του δάσους, το λύκο, ο οποίος με τα παραμυθένια του καμώματα πάντα μας διασκεδάζει... Παρακολουθήσαμε μία μικρή ταινία της Disney από τη σειρά "Ο μαγικός κόσμος των ζώων" για το λύκο* και μάλιστα αφού παίξαμε σε κάρτες μια σειραθέτηση του γνωστού παιγνιδιού "Λύκε-λύκε είσαι εδώ;" [για το οποίο ευχαριστούμε και πάλι τη συνάδελφο στο Πυθαγόρειο Νηπιαγωγείο Σάμου], βγήκαμε και στην αυλή και παίξαμε το ίδιο το παιγνίδι που αν και γνωστό, ενθουσίασε τα παιδιά & ζητούσαν να το παίξουν ξανά και ξανά.
Την επόμενη μέρα, οι εικόνες από την άσκηση σειραθέτησης μοιράστηκαν στα νήπια με την οδηγία να βάψουν το λύκο και τα ρούχα του, να τα κόψουν και να βάλουν τις κάρτες στη σειρά ώστε να φτιάξουν ένα όμορφο κάδρο για το δωμάτιό τους ή ένα παιγνίδι για το σπίτι τους. Τα κάδρα παρατίθενται παρακάτω ενώ τα παιγνίδια μόνο ενδεικτικά, αφού δεν είναι εύκολο να φωτογραφηθούν όλα την ώρα του παιγνιδιού...










Τα κάδρα δείχνουν με ποια σειρά βάζει τα ρούχα του ο λύκος πριν αρχίσει να μας κυνηγά, ενώ οι μεμονωμένες κάρτες φέρουν στο πίσω τους μέρος το σωστό αριθμό ώστε ο κάθε παίκτης μόλις ολοκληρώσει τη σειραθέτηση να μπορεί να ελέγξει εάν έχει τοποθετήσει τις κάρτες στην κατάλληλη χρονική σειρά.




Καθ'όλην την εβδομάδα που μελετούσαμε τα ζώα του δάσους, την ώρα των ελεύθερων δραστηριοτήτων, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να εργασθούν ατομικά στον υπολογιστή και να συμπληρώσουν ένα ιστόγραμμα στο περιβάλλον του λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης Kidspiration, σύροντας κι αφήνοντας [click'n'drag] ζωάκια του δάσους μέσα στα προβλεπόμενα συννεφάκια. Σε περίπτωση που χρειάζονταν βοήθεια, υπήρχε πάντα δίπλα τους κάποιος εθελοντής συμμαθητής ο οποίος είχε ρόλο καθοδηγητή σε περίπτωση ανάγκης. Τα νήπια πάντοτε ενθαρρύνονται να βοηθούν το ένα το άλλο σε ψηφιακές δραστηριότητες: έτσι δίνεται ταυτόχρονα η ευκαιρία στα πιο ώριμα παιδιά ν' αναλάβουν υπευθυνότητα και να μοιραστούν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους αλλά και στα λιγότερο ώριμα να εξοικειωθούν με την ιδέα του peer learning [ομότιμη μάθηση] και να εξασκήσουν τις δικές τους δεξιότητες πιο ανεξάρτητα από το δάσκαλο, κάτι το οποίο προάγει την αυτοπεποίθησή τους αλλά και το σεβασμό προς τους συνομιλήκους τους. 
Σε κάθε εργασία, οι οδηγίες που δίνονταν είναι να μεταφέρουν τα παιδιά τα ζώα που ζουν στο δάσος μέσα/πάνω στα μπλε κυκλάκια κι όσα δε ζουν στο δάσος να τ' αφήσουν στην αρxική τους θέση. Ιδού οι εργασίες τους:
























Τη δεύτερη εβδομάδα αποφασίσαμε να μελετήσουμε τα ζώα που ζουν στις τροπικές περιοχές, που είναι ευρύτερα γνωστά ως ζώα της ζούγκλας... Κατ' αρχάς συζητήσαμε για τη διαφορά των περιοχών της τροπικής ζώνης: το δάσος με την πυκνή βλάστηση που λέγεται και ζούγκλα και τις μεγάλες εκτάσεις αραιής βλάστησης που είναι γνωστές με το όνομα σαβάνα. Φτιάξαμε μια λίστα με ζώα που κατοικούν στις περιοχές αυτές και κάθε παιδί διάλεξε ένα ζώο για το οποίο θα έπρεπε τις επόμενες μέρες να φέρει στο σχολείο μια ζωγραφιά/εικόνα & μερικές προφορικές πληροφορίες, ώστε να πάρει το ρόλο του δασκάλου και να το παρουσιάσει στην ομάδα. 
Αυξημένος βαθμός δυσκολίας όταν δόθηκε η εργασία αυτή ήταν ότι δεν ανακοινώθηκε στους γονείς, ώστε να φέρουν πλήρως τα παιδιά την ευθύνη για την εργασία τους. Κάποια [Νικολέτα, Γιώργος, Μαρία] όντως το θυμήθηκαν κι έφεραν την άλλη μέρα στο σχολείο εικόνες & πληροφοριακό υλικό και με μεγάλο, βεβαίως, καμάρι έκατσαν στην καρέκλα του δασκάλου για να παρουσιάσουν τη δουλειά τους... Μετά βέβαια ανακοινώθηκε και στους γονείς η δραστηριότητά μας κι έτσι βρέθηκαν ακόμη περισσότερα παιδιά στο ρόλο του δασκάλου. Τη δεύτερη μέρα δάσκαλοι έγιναν η Στεφανία, ο Κωνσταντίνος Ν. κι η Φένια. Οι φωτογραφίες που ακολουθούν είναι από την τελευταία μέρα της δραστηριότητας όπου ο μεγάλος αριθμός συμμετοχών [Πάνος, Μαγδαληνή, Άκης, Νεκτάριος, Έβελιν, Θεώνη, Κωνσταντίνος Δ, & Αγγελική] μου επέτρεψε να βρω λίγο χρόνο για μερικές φωτογραφίες. Την ώρα που οι μικροί δάσκαλοι παρουσίαζαν τα ευρήματά τους υπήρχε διαθέσιμο περισσότερο υποστηρικτικό υλικό σε αρχείο POWERPOINT.








Όταν ολοκληρώθηκαν όλες οι παρουσιάσεις, τα νήπια έφτιαξαν δύο αφίσες με ζώα που χρωμάτισαν, έκοψαν και τοποθέτησαν μόνα τους στη σωστή ομάδα. Έγραψαν μόνα τους το όνομα του ζώου που κόλλησαν, είτε αντιγράφοντάς το, είτε γράφοντας κανονικά [φωνολογικά δηλ. αναγνωρίζοντας τα φωνήματα & συνδέοντάς τα με το κατάλληλο γράμμα]. Τα πόστερ που δημιουργήθηκαν διακόσμησαν για λίγο την τάξη μας. 








Παράλληλα, μάθαμε και το γράμμα Ζ,ζ  και τα παιδιά έπαιξαν διάφορα παιγνίδια μεταξύ των οποίων, μουσικά αγάλματα με λέξεις από Ζ,  γρίφους του Ευγένιου Τριβιζά, αλλά και να βρουν 14 λέξεις [σε σύνολο 16 παιδιών τη συγκεκριμένη μέρα] προκειμένου να κερδίσουν με την αξία τους την παρακολούθηση σύντομου βίντεο της εκπαιδευτικής τηλεόρασης από τη σειρά "Ένα γράμμα, μια ιστορία" για το γράμμα Ζ... Όπως είναι φανερό, το άξιζαν με το παραπάνω αφού βρήκαν αρκετά περισσότερες.


Αφήνοντας πίσω μας τα άγρια ζώα του δάσους & των τροπικών περιοχών, ασχοληθήκαμε λίγο με τα ήμερα ζώα, δηλ. αυτά που έχουν συνηθίσει να ζουν κοντά στον άνθρωπο. Φτιάξαμε ένα ιστόγραμμα με όσα απ' αυτά γνωρίζαμε [και ήταν αρκετά] κι ύστερα είπαμε να τα ζωγραφίσουμε μόνοι μας [χωρίς πρότυπο αυτή τη φορά] και να φτιάξουμε και μία αφίσα για αυτά... Τελικά όμως τα περισσότερα νήπια ενθουσιάστηκαν με το παγώνι και την όμορφη ουρά του, οπότε η αφίσα για τα ζώα του αγροκτήματος κατέληξε να είναι η αφίσα των παγωνιών... Δεν πειράζει γιατί εμάς έτσι μας άρεσε καλύτερα! Πάλι βεβαίως ζητήθηκε από τα νήπια να γράψουν το όνομα του ζώου που έφτιαξαν είτε αντιγράφοντας από το ιστόγραμμα στον πίνακα, είτε φωνολογικά.






*Ακολουθώντας τον προτεινόμενο σύνδεσμο, μεταφέρεστε στο youtube, σε μια ολόκληρη λίστα επεισοδίων της επιτυχημένης σειράς της Disney "Ο μαγικός κόσμος των ζώων" όπου τα παιδιά μπορούν να παρακολουθήσουν πολύ ενδιαφέροντα πράγματα για διάφορα ζώα σ' ένα συνδυασμό κινουμένων σχεδίων και πραγματικών εικόνων. 

4 σχόλια:

  1. Μου άρεσε πολύ η προσέγγιση να μπουν στη θέση των ηρώων του παραμυθιού τα ίδια τα παιδιά. Πραγματικά έχουν μεγάλο ενδιαφέρον οι σκέψεις τους για το πως μπορεί να λειτουργούσαν στη θέση κάποιου άλλου (ενσυναίσθηση)! Εξαιρετικό Τζένη μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Τζένη και μένα μου άρεσε πάρα πολύ. Τα συγχαρητήριά μου. Σου εύχομαι Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ευχαριστώ κορίτσια για τα καλά σας λόγια! Καλό Πάσχα εύχομαι σε σας και τις οικογένειές σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αν και καθυστερημένα, χρόνια πολλά! Χαίρομαι που βοήθησα κι εγώ λιγάκι! Χι χι! Καλή συνέχεια!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή